W dobie rosnących kosztów życia warto poszukiwać prostych i przystępnych sposobów na zdobycie dodatkowych PLNów do budżetu domowego. Jedną z metod na podreperowanie stanu swoich finansów jest dostępne w Polsce od 2018 roku rozwiązanie znane jako działalność nierejestrowana. Kto może skorzystać z takiej formy zarabiania? Z czym wiąże się prowadzenie działalności nierejestrowanej?

Między innymi na te pytania odpowiadam w tym artykule, posiłkując się również wiedzą oraz doświadczeniem osoby realnie korzystającej z tej opcji prowadzenia własnego biznesu – właścicielki marki gadżetów dla kociarzy CatsByKat.

Działalność nierejestrowana – co to jest?

Zanim jednak zaczniemy rozważać plusy i minusy tej formy zarobkowania, warto wyjaśnić, co to jest działalność nierejestrowana. Działalność nierejestrowana (zwana również nieewidencjonowaną, nierejestrową) to drobna działalność zarobkowa osób fizycznych, która nie wymaga rejestracji firmy.

Oznacza to, że nie potrzebujesz posiadać wpisu do CEIDG, czyli Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Dzięki wprowadzeniu w Polsce Konstytucji Biznesu, czyli pakietu ustaw mających na celu zreformowanie zasad prowadzenia działalności, dla większej grupy osób otworzyły się możliwości prowadzenia własnego biznesu w prostej, przystępnej formie, a co za tym idzie, pojawiła się szansa na podreperowanie stanu swoich finansów osobistych.

Mówiąc prościej: możesz prowadzić własną firmę bez konieczności dopełniania złożonych formalności oraz pomijając konieczność regulowania składek, które obciążałyby Cię już od pierwszego dnia prowadzenia „standardowej działalności gospodarczej”. Tym bardziej, że z roku na rok obowiązkowe składki ZUS, zdrowotne i społeczne rosną, a kolejne zapowiedzi wzrostu poziomu minimalnego wynagrodzenia raczej nie zwiastują zastopowania tego trendu i stabilizacji sytuacji.

W tym miejscu pragnę przytoczyć wypowiedź Pani Katarzyny, która zdecydowała się na wybranie nierejestrowanej działalności jako formy prowadzenia swojej firmy, powołując do życia markę CatsByKat prezenty dla miłośników kotów.

„Wiele osób zastanawia się nad założeniem biznesu, poszukując metod na zwiększenie swoich dochodów. Wizja posiadania własnej firmy, którą zarządza się od A do Z, jest wyjątkowo przyjemna i pobudza wyobraźnię. Niestety, często sami potrafimy szybko „wystopować się” w dążeniu do naszych marzeń.” – twierdzi właścicielka CatsByKat. – „W kwestii własnej firmy, jak w żadnym innym temacie, prawie natychmiast włącza się tzw. „racjonalne myślenie” , które nakazuje nam sprawdzenie, czy mamy wystarczające środki na rozkręcenie działalności gospodarczej, czy aktualna koniunktura jest sprzyjająca, czy na nasze produkty będą klienci oraz oczywiście ile będzie trzeba zapłacić na ZUS, składkę zdrowotną itd. I nagle okazuje się, że po takiej szczegółowej analizie nie czujemy się jednak na siłach podjąć tego wyzwania” – dodaje.

„Do niedawna, podobnie jak wielu z Was, sama marzyłam o czymś własnym, z czego będę czerpała satysfakcję i dodatkowy dochód. Catsbykat.pl jest aktualnie urzeczywistnieniem tego marzenia. Co mnie przekonało, żeby nie rezygnować ze swoich marzeń na zawsze? Bardzo przyjazna forma prowadzenia działalności nierejestrowanej.” – kontynuuje.

Cechy działalności gospodarczej

Jakie aspekty określają, czy to, czym się zajmujesz / co planujesz wdrożyć jako swój biznes, nosi znamiona działalności gospodarczej? Pamiętaj przede wszystkim o tym, że w działalności:

• występuje cel zarobkowy – Twoje działanie nastawione jest na zysk,
• Twoje działania są zorganizowane – np. poszukujesz Klientów, reklamujesz swoją firmę,
• zachowujesz ciągłość działań,
• funkcjonujesz we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność,
• ponosisz ryzyko gospodarcze związane z działalnością.

Działalność nieewidencjonowana również nosi takie cechy, jednak właśnie ze względu na to, że ma ograniczenia w wysokości przychodu, nie musisz jej od razu rejestrować.

Działalność nierejestrowana – dla kogo jest to rozwiązanie?

Firma nierejestrowana to ciekawe, dobre rozwiązanie dla tych osób, które potrzebują dodatkowego źródła dochodu lub chcą przetestować swój pomysł na biznes, bez zbędnego pakowania się w obowiązkowe opłaty z tytułu posiadania „pełnoprawnej działalności”.

Jakie warunki trzeba spełnić, by móc wykorzystać tę formę prowadzenia działalności gospodarczej?

Prawo określa następujące zasady:

1. Twoje przychody z prowadzonej działalności nie przekraczają 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku;
2. Jesteś osobą, która w okresie ostatnich 60 miesięcy (5 lat) nie wykonywała działalności gospodarczej.

Rozwijając myśl z punktu 1. koniecznie zaznaczyć trzeba, iż limit przychodów dla działalności nieewidencjonowanej w 2024 roku ulegnie zmianie dwa razy. W okresie od stycznia do czerwca 2024 roku wynosi 3181,50 zł, a od lipca 2024 roku będzie to kwota 3225 zł.

W przypadku punktu 2. warto nadmienić, iż prawo dopuszcza opcję wykonywania nierejestrowanej działalności, nawet jeśli masz zarejestrowaną firmę, ale jej działalność w ostatnich 60 miesiącach była zawieszona, gdyż zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest traktowane jak jej niewykonywanie.

Ograniczenia w prowadzeniu firmy nierejestrowanej

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, z tej możliwości prowadzenia biznesu z pewnymi ograniczeniami korzystać mogą np.:

• osoby niepełnoletnie,
• osoby posiadające status osoby bezrobotnej,
• urzędnicy,
• rolnicy,
• cudzoziemcy.

Działalność nierejestrowana nie sprawdzi się jednak w przypadku, jeśli Twoim pomysłem na biznes jest m.in. ochrona osób lub mienia, sprzedaż alkoholu, usługi detektywistyczne, zbieranie odpadów, ubezpieczenia, prowadzenie ksiąg rachunkowych.

Szczegóły, wyłączenia, dodatkowe warunki polecam przestudiować korzystając z tego źródła.

Działalność nierejestrowana – jak założyć swoją własną firmę?

Jak w takim razie rozpocząć przygodę z własnym biznesem i otworzyć swoją działalność nieewidencjonowaną? W przypadku działalności nierejestrowanej nie musisz dopełniać żadnych formalności.

Po prostu rozpoczynasz działanie – sprzedaż towarów, świadczenie usług – pamiętając, by bezwzględnie przestrzegać kilku prostych, aczkolwiek bardzo istotnych obowiązków, które szerzej omawiam poniżej.

O czym trzeba pamiętać prowadząc firmę nierejestrowaną?

Wejście w świat tworzenia własnego biznesu przy pomocy działalności nieewidencjonowanej wiąże się z paroma obowiązkami, które jako osoby korzystające z tej formy zarabiania musimy spełnić.

O czym koniecznie należy pamiętać?

1. Trzeba prowadzić przejrzystą, uproszczoną ewidencję sprzedaży, zawierającą datę sprzedaży, kwotę sprzedaży oraz kwotę sprzedaży narastająco od początku roku.
2. Nie wolno przekroczyć przychodu na poziomie 75% najniższej krajowej pensji, w przeciwnym razie masz 7 dni na zarejestrowanie działalności gospodarczej.
3. Do 30 kwietnia każdego roku należy rozliczyć PIT i odprowadzić podatek.
4. Twoja działalność podlega kontroli urzędów (np. Skarbowego, Sanepid-u).
5. Obowiązują Cię przepisy dotyczące ochrony konsumenckiej (np. prawo zwrotu towaru zakupionego na odległość).

Odliczenie kosztów uzyskania przychodu w działalności nierejestrowanej

Aby móc odliczyć poniesione koszty, co wpłynie na wysokość zapłaconego przez Ciebie w rozliczeniu podatku, pamiętaj, że istotne są następujące kwestie:

• wykazanie kosztów prowadzonej działalności,
• potwierdzenie kosztów w formie imiennych dowodów zakupu (np. FV zawierające Twoje imię, nazwisko, Twoje miejsce zamieszkania, datę transakcji),
• przechowywanie dokumentacji potwierdzające poniesione koszty działalności.

Jak rozliczyć dochód z działalności nieewidencjonowanej?

Kolejna bardzo dobra wiadomość jest taka, iż realizując swój biznes w formie nierejestrowanej nie musisz odprowadzać miesięcznych zaliczek na podatek.

Rozliczenie podatku wykonasz łatwo i szybko korzystając z bezpłatnych, sprawdzonych przeze mnie narzędzi – sprawdź wpis o rozliczeniu PIT. Pamiętaj, że rozliczając PIT za poprzedni rok w okresie od 15 lutego do 30 kwietnia bieżącego roku, dochód osiągnięty z prowadzenia nierejestrowej działalności gospodarczej wprowadzasz do odpowiedniego pola w formularzu PIT-36 (rubryka „działalność nierejestrowana”).

Miej na uwadze również to, że Twoja działalność nierejestrowana w żaden sposób nie zamyka Ci drzwi do wykonania wspólnego rozliczenia z małżonkiem, czy chociażby do skorzystania z przysługujących Ci ulg i odliczeń (np. ulga na dziecko).

Jakie wyzwania czekają na osobę prowadzącą działalność nierejestrową?

Chociaż z założenia działalność nierejestrowana to przejrzysta i nieskomplikowana forma prowadzenia firmy, to, jak w każdym biznesie, trzeba być jednak gotowym na pokonywanie przeszkód i stawianie czoła trudnościom, które pewnie napotkasz, chcąc stać się prawdziwym „rekinem biznesu”.

Wymagane będzie zastanowienie się nad nazwą Twojej firmy, określenie Twojej grupy docelowej, trzeba będzie pomyśleć nad kanałami dotarcia do Klientów. Być może będzie potrzebne przygotowanie strony internetowej, rozgryzienie zasad działania mediów społecznościowych, nauczenie się przygotowywania treści i materiałów reklamowych. Twoja działalność nierejestrowana powinna także dawać Klientom możliwość wygodnej płatności za Twoje usługi / produkty.

„Aktualnie prowadzę swoją działalność w formie sklepu internetowego. Można u mnie nabyć praktyczne gadżety i prezenty dla kociarzy. W moim sklepie można dokonać standardowych płatności elektronicznych. Na tę chwilę tylko dwie firmy na rynku operatorów płatności elektronicznych posiadają ofertę dostosowaną dla działalności nierejestrowanej. Ja korzystam z usług AutoPay.” – informuje właścicielka CatsByKat.

Jak widać lista spraw „do ogarnięcia” jest naprawdę długa, a to i tak jeszcze zapewne nie wszystkie kłody, które los będzie chciał rzucić Ci pod nogi. Niech to jednak nie zniechęca Cię do spróbowania swoich sił w biznesie. Wykorzystaj całą swoją wiedzę, doświadczenie, pomysłowość, chęć i zdolność uczenia się, aby „wyjść na swoje” 🙂 .

Jakie korzyści płyną z prowadzenia firmy w ramach działalności nierejestrowanej?

Firma nierejestrowana, jako forma prowadzenia działalności, cechuje się wieloma korzyściami.

1. Brak obowiązku rejestracji w CEIDG.
2. Brak obowiązku posiadania REGON-u i NIP-u (w razie konieczności posługujesz się osobistym numerem NIP).
3. W przypadku sprzedaży towarów brak składek społecznych i zdrowotnych (w ramach świadczenia usług na umowie zleceniu składki są odprowadzane zgodnie z przepisami dotyczącymi tego typu umów.
4. Zwolnienie z VAT (jednak nie w każdej sytuacji!).
5. Brak kasy fiskalnej (za wyjątkiem towarów, które zgodnie z innymi przepisami wymagają kasy fiskalnej bez względu na kwotę obrotu rocznego).
6. Wystawianie faktur i rachunków tylko na żądanie kupującego.
7. Możliwość odliczania kosztów działalności.
8. Możliwość przetestowania biznesu bez ryzyka i konieczności inwestowania dużych środków.
9. Możliwość zamienienia w razie potrzeby działalności nierejestrowanej na działalność gospodarczą.

„Działalność nierejestrowana to tak naprawdę dopiero pierwszy krok, do tego, aby stać się samodzielnym i niezależnym biznesmenem lub bizneswoman. Czy czujesz się lepiej wiedząc, że Twoje marzenie o własnej firmie jest jednak na wyciągnięcie ręki? Skoro tak, to do dzieła. Zacznij je realizować już teraz! Powodzenia!” – podsumowuje właścicielka CatsByKat.

Również dołączam się do tej zachęty do działania oraz trzymam za Ciebie kciuki!

Dbając o swoje bezpieczeństwo finansowe z wykorzystaniem nierejestrowanej działalności gospodarczej, stwarzasz sobie szanse nie tylko na dostarczenie do swojego budżetu dodatkowych środków, lecz także korzystasz z opcji na uwolnienie swojego twórczego potencjału, który, czego mocno Ci życzę, możesz w przyszłości przekuć w oryginalny, kreatywny, dochodowy biznes.